سلام علی آل یاسین

پرسش : اهداف رسالت پیامبر(صلی الله علیه وآله وسلّم) در کلام امام علی(علیه السلام) چگونه بیان شده است؟

امام علی(علیه السلام) در بخشی از خطبه دوم نهج البلاغه بعد از تحکیم پایه هاى شهادت به توحیدو یگانگى خدابه سراغ دوّمین و مهمترین اصل بعد از توحیدیعنى شهادت به نبوّت مى رود و مى فرماید: (من گواهى مى دهم که محمّد بنده و فرستاده اوست)؛ «وَ اَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ». آرى پیش از آن که محمّد(صلی اللهعلیه وآله وسلّم) رسول خداباشد بنده خاصّ او بود و تا بنده خاص نباشد به مقام رسالت نمى رسد؛ ضمناً شهادت به بندگی، پاسخى است به آنها که رسولان خدارا تا سرحدّ الوهیت بالا مى بردند و بزرگترین افتخار آنان را که عبودیتشان بود از آنها مى گرفتند. سپس رسالت و ماموریت پیامبر(صلی اللهعلیه وآله وسلّم) را این چنین توصیف مى کند، مى فرماید: (او را با دین و آیین آشکار و نشانه روشن و کتاب نوشته شده و نور درخشان و روشنایى تابنده و امر و فرمان قاطع و بى پرده فرستاد)؛ «اَرْسَلَهُ بِالدّینِ الْمَشْهُورِ وَ الْعَلَمِ الْمَاثُورِوَ الْکِتابِ الْمَسطُورِ، وَالنُّورِ السّاطِعِ وَ الضِّیاءِ اللامِعِ، وَ الاَمْرِ الصّادِعِ».

در این که این تعبیرات ششگانه عمیق و پرمحتوا اشاره به چه امورى است تفسیرهاى گوناگونى وجود دارد. نخست این که «دین مشهور» اشاره به آیین اسلامو «علم ماثور» اشاره به معجزات و «کتاب مسطور» اشاره به قرآنو «نور ساطع» اشاره به علوم الهى پیامبر و «ضیاء لامع» اشاره به سنّت آن حضرت و «امر صادع» (به قرینه آیهفَاصْدَعْ بِما تُومَرُ)اشاره به ترک تقیّه و اظهار توحیدبدون پرده در برابر مشرکان و مخالفان است. این احتمال نیز وجود دارد که «نور ساطع» و «ضیاء لامع» توضیحات بیشترى درباره قرآن مجید باشد چرا که قرآن مایه روشنایى افکار و جوامع انسانى است. سپس به هدف نهایى رسالت پیامبر(صلى الله علیه وآله) و آوردن قرآنمجید و معجزات و قوانین و احکام الهى مى پردازد و مى فرماید: هدف از این بعثت و تجهیزات همراه پیامبر، چند چیز بود. هدف این بود که (شبهات را از میان بردارد و با دلایل و منطق روشن استدلال کند و به وسیله آیات الهى مردم را از مخالفت خدابرحذر دارد و از کیفرهایى که به دنبال مخالفت دامنگیرشان مى شود بترساند)؛ «اِزاحَهً(لِلشُّبُهاتِ، وَ احْتِجاجاً بِالْبَیِّناتِ، وَ تَحْذیراً بِالآیاتِ وَ تَخْویفاً بِالمَثُلاتِ». در تفسیراین چهار تعبیر نیز مى توان گفت که «اِزاحهً لِلشُّبُهاتِ» اشاره به حقایقى است که در پرتو براهین الهى روشن مى شود و هرگونه شک و شبهه را مى زداید و «وَ احْتِجاجاً بِالْبَیِّناتِ» اشاره به معجزات حسّى است که براى گروهى که استدلالات عقلى، آنان را قانع نمى کند، موجب یقین و ایمان است و «تحذیر به آیات» تهدید به مجازاتهاى اخروى و «تخویف به مثلات» تهدید به مجازاتهاى دنیوى است همان گونه که در قرآنبه آن اشاره شده است، مى فرماید: «وَیَسْتَعْجِلُونَکَ بِالسَّیِیَهِ قَبْلَ الْحَسَنَهِ وَ قَدْ خَلَتْ مَنْ قَبْلِهِمُ الْمَثُلاتُ»؛ (آنها پیش از حسنه و رحمت الهى از تو تقاضاى شتاب در سییه و عذاب مى کنند با این که پیش از آنها بلاهاى عبرت انگیز، بر گذشتگان نازل شده است).

گرفته شده ازسایت:www.makarem.ir